|
|
|
|
|
|
Om te sing oor die soektog na Breyten BreytenbachAndries BezuidenhoutIn sy gedig oor koningin Victoria praat Leonard Cohen oor hulle gedeelde “incomparable sense of loss”. ’n Mens kan ’n weergawe van hierdie gedig, wat Cohen eenkeer self in sy hotelkamer opgeneem het, hoor op sy CD Live Songs — dis die heel laaste track op die CD. Ek hou nogal van die idee dat ’n opname in ’n hotelkamer sonder ’n gehoor as ’n “live song” beskou kan word. In sommige musikante se ideale wêreld sal alle vertonings waarskynlik sonder gehore plaasvind — veral sommige van die lede van die gehoor wat gewoonlik heel voor sit, omdat die meeste van die songs gewoonlik reg bo-oor hulle koppe gaan omdat hulle aan die gesels raak net as die sanger hom- of haarself verdiep in ’n song soos “Queen Victoria”: Queen Victoria, Is dit nie wonderlike beelde nie! Ek het vir die eerste keer besef wat Cohen bedoel met die vuil van ’n glasdak by ’n stasie toe ek by Victoriastasie in Londen opkyk. In die dae van stoomtreine moes dit selfs vuiler gelyk het. Ek het heeldag met die tune in my kop rondgeloop. Verderaan sing hy: Queen Victoria, Op die opname sing-praat Leonard Cohen die gedig, terwyl hy net so elke nou en dan aan een van sy kitaar se snare peuter as agtergrondmusiek. ’n Mens kry amper die idee dat hy die wysie uitgedink het terwyl hy met die opname besig was. Cohen kan so mooi oor verlies sing. Maar hoekom dink ek nou aan Leonard Cohen? O ja. Ek verneem die Afrikaanse naam Koen is ’n verafrikaansing van die Joodse naam Cohen. Volgens oorlewering is die Cohens afstammelinge van die oorspronklike Hebreeuse priesters. Dus neem ek aan die Koens is ook.
daar’s baie dinge wat nie sin maak nie: ’n Mens kan nie help om reeds hier al ’n siniese glimlag te gee nie. Verder sing hy: hier kom die storie van Kelvin Koen Dan begin hy om ’n bietjie meer te vertel oor hierdie Kelvin Koen wat die vreeslike ding gedoen het: sy pa het hom gewys wat is reg Verder het Koen nooit in sy neus gekrap nie, hy het sy vrou en kinders voor werk gesoen, en hy was die kaptein van die krieketspan. Teen hierdie tyd weet ons Koen was ’n voorbeeldige lid van die gemeenskap, maar hy het iets vreesliks aangevang: wat het hom makeer, Teen hierdie tyd brand ’n mens om uit te vind wat hierdie Koen gedoen het het. Hoekom het hy daai dag daai ding gedoen? Julle sal maar self die CD moet koop om uit te vind — ek wil nie die storie hier weggee nie. Ek haat dit as fliekresensente die storie so weggee. Dit vat al die pret uit die fliek uit. Wolfman is AD se tweede CD. Ek luister al vir ’n geruime tyd na Diep Karoo, sy debuut. Die titelsnit op Diep Karoo is my gunsteling — Albert het ’n gawe om ongewone akkoordprogressies en onkonvensionele rymtegnieke (soms ignoréér hy doodeenvoudig rym) te gebruik om ongelooflik mooi songs te skryf. Op Diep Karoo sing hy: miskien slaap jy in ’n hemelbed, miskien op ’n stuk karton, Op die omslag van Diep Karoo bedank Albert “die lewe in die ou en nuwe Suid-Afrika” wat “swart humor” verskaf het. Hy gee ook erkenning aan ’n aantal musikante wat met die maak van die CD “saamgesweer” het — onder andere Barry van Zyl, een van Suid-Afrika se beste percussionists, en Willem Möller, wat die produksie behartig het, maar ook ’n hele aantal instrumente speel. Willem se Sharp Street Studios was al verantwoordelik vir ’n hele aantal ander baanbreker-CD’s — onder andere Die Mystic Boer, Valiant Swart se eerste CD. Hy was ook natuurlik ’n lid van Johannes Kerkorrel se Gereformeerde Blues Band, en het saam met James Phillips gewerk aan Sunny Skies, een van die beste albums wat tot nou toe nog in Suid-Afrika opgeneem is.
Op Wolfman is Willem Möller weer die hoofsamesweerder — hy is verantwoordelik vir die verwerkings en die produksie. Albert self sing en speel kitaar en die mondfluitjie. Sy stem is so droog soos sy sin vir humor, en die verwerkings bou om die lirieke. Willem speel onder andere kitaar en baskitaar, maar is ook verantwoordelik vir tromme en geprogrammeerde perkussie. Die verwerkings bou op die rock-en-blues-inslag van Diep Karoo, asook ’n streep country — van die góéie soort country (nie Dolly Parton nie, eerder Wilco). Maar oor die algemeen is dit meer gewaagd, veral omdat daar baie meer met elektroniese klanke geëksperimenteer word. Hier en daar kry ’n mens amper die gevoel dat van Radiohead se meer onlangse klanke wil-wil deurslaan. Van die verwerkings is heeltemal minimalisties — met net stem en kitaar. Een van hierdie songs, “Die Oomblik”, is skaars langer as ’n minuut: maak my dronk met die dwelm van jou oë As die song klaar is, wens ’n mens dit wil aangaan. Maar dit bring ook die punt wat Albert daarin maak op ’n ander manier tuis. Op die omslag verduidelik AD: “Sommige van die karakters in die songs is denkbeeldig. Die songs handel in geen spesifieke volgorde oor: klankgolwe, die engel op jou linkerskouer, die verlore Breyten Breytenbach, jou psigopatiese buurman, die vrou in die skadu, paranoia, boemelaars, gebreekte lywe en siele, magiese oomblikke, kitsliefde, die ewige soektog en die dier in die mens (of is dit die mens in die dier?).” Die titelsnit, wat eerste op die CD is, handel oor laasgenoemde. “Radio” is ’n lekker rock ’n roll tune wat sing oor Elvis en Chuck Berry. “Spierwit Blues” spot met mense se vrese in Suid-Afrika. Maar ek vermoed dat twee van die laaste songs op die CD mense hier op LitNet nogal sal interesseer. Dis twee songs wat ek nog kan onthou nadat Albert hulle ’n paar jaar gelede in die Abelarde Sanction in Brixton gesing het — ek is baie bly hy het hulle nou opgeneem. In “Soek na Salome” sal aanhangers van Etienne Leroux veel kry om oor te wonder en te glimlag: hy verkoop sy boeke, hy verbrand sy gedigte Maar my gunsteling op die oomblik is “Strate van Oudtshoorn”. Elke nou en dan skryf iemand ’n song wat praat oor ’n heel eenvoudige idee — in hierdie geval iemand wat by die Klein Karoo Nasionale Kunstefees in Oudtshoorn deur die strate stap — maar deur blote understatement en subtiele woordspelings soveel meer tussen die lyne sê (ek dink postmoderniste praat van “interteks”). Ek hoop Albert sal my vergewe, maar ek wil graag die hele liriek hier tik — dis nou juis ’n bietjie soos ’n fliekresensent wat die storie weggee. Maar ek hoop dit spoor mense aan om hierdie CD aan te skaf, want ’n briljante liedjieskrywer en ’n ewe briljante verwerker van musiek het hier saamgespan om ’n CD te maak waarna ’n mens oor en oor kan luister: die plakkate is teen die vensters, ’n ballon dryf in die lug Lanklaas het iemand in Afrikaans so mooi oor verlies gesing … Op die CD se omslag sê AD dat “vrae en klagtes” aan adtvos@iafrica.com gerig kan word. Hy het pas ’n paar shows as ondersteuning vir Gert Vlok Nel in Pretoria gedoen. Hy kan by die Woordfees gesien word by “Laertrek by Pramberg”, saam met onder andere Jackie Nagtegaal (wat natuurlik verantwoordelik is vir die naam van die event), Tertius Kapp, Saamrou (ons eie Erns se band), Toast Coetzer se The Buckfever Underground, Abel Kraamsaal, en ek gaan ook probeer om ’n paar note en woorde in te kry (Woensdag 10 Maart om 21h00 in die Hidden Cellar). Sien julle in Stellenbosch, waar ons tussen plakkate in die strate gaan rondloop op soek na …
Wil jy reageer op hierdie artikel? Stuur kommentaar na webvoet@yahoo.com om die gesprek verder te voer op SêNet, ons interaktiewe meningsruimte. |
|
© Kopiereg in die ontwerp en inhoud van hierdie webruimte behoort aan LitNet, uitgesluit die kopiereg in bydraes wat berus by die outeurs wat sodanige bydraes verskaf. LitNet streef na die plasing van oorspronklike materiaal en na die oop en onbeperkte uitruil van idees en menings. Die menings van bydraers tot hierdie werftuiste is dus hul eie en weerspieël nie noodwendig die mening van die redaksie en bestuur van LitNet nie. LitNet kan ongelukkig ook nie waarborg dat hierdie diens ononderbroke of foutloos sal wees nie en gebruikers wat steun op inligting wat hier verskaf word, doen dit op hul eie risiko. Media24, M-Web, Ligitprops 3042 BK en die bestuur en redaksie van LitNet aanvaar derhalwe geen aanspreeklikheid vir enige regstreekse of onregstreekse verlies of skade wat uit sodanige bydraes of die verskaffing van hierdie diens spruit nie. LitNet is ’n onafhanklike joernaal op die Internet, en word as gesamentlike onderneming deur Ligitprops 3042 BK en Media24 bedryf. |
||
Waaroor ek eintlik wil skryf, is Albert de Vos (ook bekend as bloot AD) se uwe CD, Wolfman. Soos baie van Cohen se songs dink ek hierdie CD gaan grootliks oor verlies. En soos Cohen het Albert ’n wonderlike sin vir humor (veral galgehumor) en ironie. ’n Sin vir humor is wat maak dat iemand oor iets soos verlies kan sing sonder om swartgallig of soetsappig te raak. Daar’s min dinge so pateties soos ’n man met ’n vals kitaar wat staan en wroeg en wroeg en wroeg en wroeg en nie agterkom dat niemand meer na hom luister nie. Om slim te kan wroeg is ’n groot kuns. En dit bring my nou terug by Koen. ’n Karakter met die naam van Kelvin Koen maak sy verskyning op Wolfman. Die song begin met ’n haunting elektroniese ritme. Dan hoor mens Albert se droë stem:
