Archive
Tuis /
Home
Briewe /
Letters
Kennisgewings /
Notices
Skakels /
Links
Nuus /
News
Fiksie /
Fiction
Poësie /
Poetry
Taaldebat /
Language debate
Opiniestukke /
Essays
Boeke /
Books
Film /
Film
Teater /
Theatre
Musiek /
Music
Slypskole /
Workshops
Opvoedkunde /
Education
Artikels /
Features
Visueel /
Visual
Expatliteratuur /
Expat literature
Gayliteratuur /
Gay literature
Xhosa
Zulu
Nederlands /
Dutch
Rubrieke /
Columns
Geestelike literatuur /
Religious literature
Hygliteratuur /
Erotic literature
Sport
Wie is ons? /
More on LitNet
LitNet is ’n onafhanklike joernaal op die Internet, en word as gesamentlike onderneming deur Ligitprops 3042 BK en Media24 bedryf.

In this essay: President Mugabe must learn from other oldies that you can’t rule forever. He should retire and allow someone with vision to lead the country. The land issue is the tip of an iceberg with which he is trying to woo and threaten the people.
In hierdie essay: President Mugabe moet van ander oumense leer dat jy nie vir ewig kan regeer nie. Hy moet aftree en iemand met visie toelaat om die land te lei. Die grondkwessie is net die tippie van ’n ysberg wat hy gebruik om mense mee te verlei, of bang te maak.

Hamba kahle, umnumzane Robert Mugabe

S’khumbuzo Mthembu kaMvelase

Umongameli waseZimbabwe umnumzane Robert Mugabe kumele athathe impesheni (pension), njengoba benza nozakwabo asebekhule njengaye o Nelson Mandela, Ketumile Masire kanye nongasekho uJulius Nyerere.

Lokhu ngikusho ngoba ngibona indlela esenkingeni ngayo iZimbabwe, kwezomnotho kanye nakwezenhlalakahle yomphakathi. Lelikhehla elinguMugabe licekela abantu balo phansi ngokufuna ukubambelela ezintanjeni zombuso noma selibona ukuthi kayisekho indaba kulo selifana nebhova lenja elidala eselikhonkotha nje kuphela lingasenamazinyo.

Uma ulandela kahle inkinga yaseZimbabwe ayiqali manje ngoba sekushaywa kubulawa abalimi abamhlophe kubangwa imihlaba, kade inkinga yaqala buka nje isimo somnotho wezwe lakhona ihlaya phela leli, kungakho nje nathi lapha eMzansi Afrika sine nkinga yabantu baseZimbabwe nakwamanye amzwe angomakhelwane balambile, ubani ongamela indlala? Nami nje ngiyimi uma ithumbu likhala alibekezeleleki ngizama ngakokonke ukuthola okuya ngase thunjini ukuze ngiphile.

Buka nje uma uqhathanisa iZM$ neRandi laseningizimu Afrika liwu 18c pho ubani ongabekezelela lombhedo. Ake sibuke inkinga iZimbabwe ebhekene nayo njengamanje udaba lwemihlaba, Ngokwesibukeli nje esinjengami leli nje yisu lalikhehla elinguMugabe lihlangene nalabafanyana kanye namakhehla empi yase Rhodesia yokusabisa abantu, nakhu phela nokhetho seluseduze ukuze baphinde futhi balivotele libuyele esikhundleni sobumengameli. Phela uma sekukhulunywa iqiniso uMugabe uchitha isikhathi esiningi endiza ngendiza yakhe kanokusho nesinqandamathe sakhe kunokuba afukule umnotho wezwe lakhe.

Udaba lwemihlaba lona udaba olubucayi umakungukuthi ulandela kahle isimo salo kakhulukazi kumazwe abe ecindezelwe, Kodwa bheka lapha eNingizimu Afrika noma udaba lwemihlaba lungakaxazululeki kahle kodwa ithemba likhona ukuthi hayi seyoye kulunge bathokoze bonke abathintekayo.

Sikhule kuthiwa amakhehla osiyazi ngoba kade ayebona empilweni umqondo wawo ujule kabi kodwa uRobert Mugabe ungenye nje inhlobo yekhehla angikaze mina ngimbone umuntu omdala osashabasheka njengalona uphansi phezulu noma sekona kala akabhuli umlilo kunalokho ayawukhwezela ukuthi mawushe uye phambili.

Labantu ababizwa ngokuthi izishoshovu zempi cha abanazwelo, hawu! babulale baze babulale nenja pho islwane senkosi ngoba singakwazi ukuzikhulumela. Ukuthi abelungu bafika baziklamela ezweni lawo babamkhulu akuphikwa lokho futhi akekho noyedwa umuntu omnyama okumphatha kahle kuyoyonke i Afrika jikelele ngisho ne Zimbabwe imbala kodwa lokho akusho akuthi akuchitheke igazi kufe abantu, Mhlawumbe ukube bazama enye indlela eZimbabwe yokulungisa lesisimo ungabe akuzange kube khona ukuchitheka kwegazi okungaka nokulahleka kwemiphefumulo kusale izintandane nabafelokazi. Amazwe amaningi ayazihlangula athi indaba yomkhaya lena kawafuni ukuzigaxa kodwa phela uma umuntu enhlanhlatha akayekwa nje aze ayoziphonsa eweni uyaboniswa ukuze asizakale.

Ngicabanga ukuthi isikhathi sifikile manje sokuthi umkhulu uRobert athi khumu adedele intsha (youth leader) enombono osemusha (fresh ideas) ukuze nabantu base Zimbabwe bathuthuke kwezomnotho. Futhi manje kufuneka umuntu oqotho ozonika nomkhombandlela oyiwo (direction).

to the top


© Kopiereg in die ontwerp en inhoud van hierdie webruimte behoort aan LitNet, uitgesluit die kopiereg in bydraes wat berus by die outeurs wat sodanige bydraes verskaf. LitNet streef na die plasing van oorspronklike materiaal en na die oop en onbeperkte uitruil van idees en menings. Die menings van bydraers tot hierdie werftuiste is dus hul eie en weerspieël nie noodwendig die mening van die redaksie en bestuur van LitNet nie. LitNet kan ongelukkig ook nie waarborg dat hierdie diens ononderbroke of foutloos sal wees nie en gebruikers wat steun op inligting wat hier verskaf word, doen dit op hul eie risiko. Media24, M-Web, Ligitprops 3042 BK en die bestuur en redaksie van LitNet aanvaar derhalwe geen aanspreeklikheid vir enige regstreekse of onregstreekse verlies of skade wat uit sodanige bydraes of die verskaffing van hierdie diens spruit nie. LitNet is ’n onafhanklike joernaal op die Internet, en word as gesamentlike onderneming deur Ligitprops 3042 BK en Media24 bedryf.